Yüksek Hızlı Tren İçin Rüzgâr Hızı Risk Analizi
“Yüksek Hızlı Tren” ticari hizmetlerde kullanılan en az 250 km/h ve üzerindeki hıza ulaşabilen sabit tertibatlı motor ve vagon setlerinden oluşan dizidir. Çalışmamızda rüzgâr hızının tren seti üzerindeki etkisi incelenmiştir. Doğrusal hareket, hava sürtünmesi ve rüzgârın hızından dolayı oluşacak kuvvet ile ilgili Fizik denklemleri kullanılarak rüzgâr hızından kaynaklanan kuvvet, farklı rüzgâr hızı ve drag katsayısı değerlerine göre Excel sayfalarında hesaplanıp grafikleri çizilmiştir. Tren setine etki eden kuvvetin rüzgâr hızına göre değiştiği görülmüştür. Etki eden kuvvet, tekerleğin raya değen noktasına göre bir devirme momentine (kuvvet ile ağırlık merkezinin raydan ortalama yüksekliği olan 1, 6 m’nin çarpımı) sahiptir. Bu moment ile tren setinin ağırlığından kaynaklanan muvazene momenti (ağırlıkla rayların aralığı mesafesinin yarısı olan 0, 75’in çarpımı) arasındaki oran önemlidir. Emniyet sayısı olarak adlandırılan bu değer, ağırlığın momentinin devirme momentine bölünmesiyle bulunur. Emniyet sayısının bir ve daha büyük olan değerleri için sistem güvendedir ancak değer birden daha küçük olursa tren devrilerek deray olur. Bununla ilgili hesaplamalar da yapılmış ve eldeki verilere göre emniyet sayıları hesaplanarak, emniyet sayısının ve etki eden kuvvetin rüzgâr hızına bağlı grafikleri çizilmiştir. Mevcut hat için henüz bir sıkıntı olmasa da, yapımı süren diğer hatlarda oluşabilecek yüksek hızdaki rüzgârların bu etkiler açısından etüt edilmesi şarttır.
Zehra Cansüngü
Merve Ceylan
Safiye Merve Özkaldı